Günümüzde internet devletlerin en büyük düşmanlarından biri haline geldi. İnternet sayesinde insanlar organize olup sokağa dökülebiliyor, devletin gizli kalmasını istediği bir haberi onbinlerce kişiye yayabiliyor, fikirlerini anonim bir şekilde dile getirebiliyor. Bu da, herşeyi kontrol altında tutmak isteyen bir devlet için büyük bir sorun. O yüzden günümüzde devletler, interneti kontrol altına almak için çok büyük çaba harcıyorlar. Siz şu an bu yazıyı okurken bile, bir yerlerde sizin bu yazıyı okuduğunuz kayıt altına alındı. Peki internette gizli kalmanın bir yolu yok mu? Bu sorunun cevabı “evet var”. %100 olmasa da büyük ölçüde gizli kalmak mümkün. (Fakat bu yöntemler asla bizim temel çabamız olmamalı. Hükümetlerin, internet gizliliğine saygı göstermesi gerekmektedir. İnsanların bilgisayarları, evleri gibi özel bir alandır. O yüzden yapmamız gereken ilk şey internet yasaklarına, izlemelerine tepki göstermektir.)
Öncelikle internet izlemelerini kategorilendirmek istiyorum.
1) ABD ve NSA’nın Yaptığı İzlemeler
Aslında Amerika, ekstra bir çaba harcamasa bile, dünyadaki internet kullanıcılarının %70′ini takip edebilir. Çünkü internetteki hizmetlerin ve işletim sistemlerinin çoğu, Amerikan bazlı şirketlere ait. Microsoft, Apple, Google, Facebook, Twitter gibi şirketler bugünki internet teknolojisinin temelini oluşturmakta. Kullanıcıların bu sistemler üzerinde yaptığı her aktivite, NSA tarafından kayıt altında tutuluyor. Snowden’ın ortaya çıkardığı belgeler de bunun ispatı.
2) Yerel Hükümetlerin Yaptığı İzlemeler
Wikileaks belgelerinden birinde Mısır hükümetinin, vatandaşların internet aktivitelerini takip etmek için İngiltere merkezli Gamma International şirketinden Finfisher isimli bir trojan yazılımı aldığı ortaya çıktı.
Bu yazılım, kullanıcıların bilgisayarına fake update’ler ile yükleniyordu. Yazılım antivirüsler tarafından tanınmadığından, kullanıcının bir terslik olduğunu farketmesi imkansıza yakın. İlginç bir şekilde bu yazılımın izine Türkiye’de de rastlandı.
Acaba Türk Hükümeti de halkını izlemek için Finfisher yazılımını mı satın almıştı? Bunun cevabını bilmiyoruz. Fakat kesin olarak bildiğimiz şey, hükümetin Ttnet firması ile insanları izlediği. Ttnet, geçen sene Phorm isimli bir firmayla anlaşma yaptı. Gezinti.com adı verilen sistem ile, güvenli internet adı altında insanların internet aktiviteleri takip ediliyor. (Phorm ile ilgili Serdar Kuzuluoğlu’nun yazısını okumak için tıklayınız.)
Peki internette gizli kalmak için ne yapmak lazım, bunu maddeler halinde inceleyelim.
1) İnternet Servis Sağlayıcınızı İyi Seçin
Ttnet, Türkiye’nin en çok tercih edilen internet servis sağlayıcısı olmakla birlikte, gizlilik prensibini en çok ihlal eden firma. Ttnet, kullanıcılarına gezinti.com dayatması yaparken Uydunet gibi firmalar bunu yapmıyor. O yüzden internette gizliliğe önem veriyorsanız Ttnet’i tercih etmeyin.
2) Windows’tan Kurtulun
Casus yazılımların %99′u Microsoft Windows tabanlı sistemlerde çalışmaktadır. Her ne kadar bilinçli bir kullanıcı olsanıza da, profesyonel olarak hazırlanmış casus yazılımları antivirüs programları tanımıyor. Siz farkında bile olmadan bilgisayarınız dinleniyor olabilir. Sıradan kullanıcılar için tehlikenin boyutu az olsa da; eğer yazar, gazeteci ya da politikacıysanız kesinlikle ve kesinlikle Windows kullanmayın. Basit bir blackmail ile bilgisayarınıza trojan bulaştırılabilir. Bu trojanla bilgisayarınıza örgüt belgesi, atom bombası yapım şeması yüklenebilir. Ertesi gün polis kapınızı çaldığında bilgisayarınızda bu belgeler bulunabilir…
Windows yerine linux tabanlı Ubuntu, Pardus, Suse gibi işletim sistemlerini kullanabilirsiniz. Oyun oynamak dışında Windows’ta yapabileceğiniz herşeyi bunlarda da yapabilirsiniz. Zenginler için Mac de bir alternatif olabilir.
3) VPN Kullanın
İnternette gerçek IP adresinizi gizlemek için en etkili yöntem VPN kullanmaktır. Bilmeyenler için VPN’i şu görselle özetleyebilirim.
VPN internet ile sizin aranızda bir köprü bağlantı oluşturarak gerçek IP’nizin gizli kalmasını sağlar. Ayrıca giden dataları encrypt ederek size güvenli bir bağlantı sunar. VPN ile sansürlü sitelere de erişim sağlayabilirsiniz. Ancak her VPN firması aynı güvenliği sağlamamakta. Ücretsiz sunulan VPN’leri kesinlikle kullanmayın. Bu servisler log tutuyor ve sizin bilgilerinizi 3. şahıslarla paylaşıyor. Bedava olmasının bir sebebi var.
Ücretli VPN servisleri içinden de doğru ülkeyi seçmek önemli. Örneğin Amerika ve İngiltere’de yasalar gereği VPN serverları log tutmak zorundayken İsveç, Hollanda, Almanya, Luxemburg, Romanya ve Rusya’da serverlar log tutmak zorunda değil. Bu yüzden, serverlarını bu ülkelerde barındıran firmaları seçmeniz sizin için daha iyi olacaktır. Birkaç servis önerisi isterseniz: vpntunnel.se , private internet access ve faceless.me
Akıllı telefonunuz için de VPN kurulumu yapın. Whatsapp gibi mesajlaşma yazılımları da büyük ihtimalle izleniyor. VPN sayesinde mesajlarınız encrypt edilerek gönderilir ve çözülmesi zorlaşır.
4) Cookie’leri Kontrol Altına Alın
Vpn tek başına güvenlik için yeterli değildir. IP adresinizi gizlemiş olsanız bile, tarayıcınıza yerleşen cookieler ile kim olduğunuz tespit edilebilir. Şuanda bile tarayıcınızda facebook, twitter, google ve çeşitli reklam ağlarının cookieleri bulunmakta ve internet davranışlarınızı kayıt altında tutmaktadır. Bunlardan birkaç eklenti ile korunmanız mümkün.
Chrome için: DoNotTrackMe , Disconnect , Https Everywhere
Firefox için: BetterPrivacy , Disconnect , Https Everywhere
5) Arama Motoru Kullanımına Dikkat Edin
Büyük arama motorlarının hepsi (Google, Yahoo, Bing, Yandex) kullanıcıların arama istatistiklerini saklamaktadır. Hatta Google, bir talep olursa bu bilgileri paylaşayacağını söylüyor. ( kaynak ) Google’dan kopmanın günümüzde imkansız olduğunun farkındayım. Ancak en azından, çok özel ve gizli aramalarınızı kayıt tutmayan DuckDuckGo üzerinden yapın.
6) Browser Seçiminize Dikkat Edin
Chrome, Safari, İnternet Explorer gibi açık kaynak kodlu olmayan tarayıcılar, ziyaret ettiğiniz siteleri kayıt altında tutmaktadır. Gizli modda gezinseniz bile bunun önüne geçemezsiniz. Girdiğiniz siteler, izlediğiniz videolar, tercih ettiğiniz porno kategorileri kayıt altında tutulur. Bunlardan kurtulmak için açık kaynak kodlu Mozilla Firefox tarayıcısını kullanmanızı tavsiye ederim.